Badanie opinii managerów finansowych kluczowych polskich firm*
Przedstawiamy opinie ekspertów dbających o finanse kluczowych polskich przedsiębiorstw, na podstawie badania jakie w tym roku Allianz Trade przeprowadził wspólnie ze skupiającym ich Stowarzyszeniem Polskich Skarbników Korporacyjnych PCTA. Ich tegoroczne oceny sytuacji są diametralnie odmiennie do ubiegłorocznych: wtedy większość managerów finansowych optymistycznie oceniała perspektywy swoich firm jak i całej gospodarki, obecnie na obu polach przeważają opinie negatywne. Wskazywane przyczyny tego spójnego obrazu to przede wszystkim wieloaspektowa niepewność trapiącą gospodarkę krajową, jak i światową oraz w efekcie tego spadek rentowności na poziomie przedsiębiorstw i wzrost ryzyka ich niewypłacalności.
W skrócie:
- Więcej jest opinii o pogorszeniu się kondycji firm (37% badanych) niż o jej poprawie (31%).
- Tymczasem jeszcze w 2022 r., po dwóch latach pandemii aż 55% menagerów finansowych oceniało kondycję swoich firm jako lepszą niż wcześniej, a tylko 15% mówiło o jej pogorszeniu.
- Opinia poparta faktami – więcej firm doświadcza spadku marż, niż ich wzrostu. W perspektywach na przyszłość dominują oceny zachowawcze
- Przyczyną wieloaspektowa niepewność w gospodarce – badani wskazywali splot wielu współistniejących przeszkód. Do szybkiego i trwałego odwrócenia koniunktury w firmach nie wystarczy więc zmiana jednego czynnika, np. cen energii
Zdecydowana zmiana proporcji – więcej pesymizmu niż optymizmu
Po wspomnianym ubiegłorocznym optymizmie nie ma śladu, a wskazywane przyczyny to m.in. spadek obrotów (spodziewa się go w tym roku połowa ankietowanych kluczowych managerów finansowych). Jeszcze więcej, bo 67% badanych wskazuje na negatywne efekty inflacji, w tym na związany z tym wzrost kosztów finansowych ponoszonych przez ich firmy (a nie tylko na wzrost cen towarów i usług zaopatrzeniowych).
Źródło: Badanie nastrojów finansistów 2023 Allianz Trade i Stowarzyszenie Polskich Skarbników Korporacyjnych
Stąd przeciętna rentowność (marża) własnej firmy na tle branży w opinii aż co drugiego ankietowanego zmniejszy się w skali całego, 2023 roku. Tylko niespełna co dziesiąty finansista spodziewa się możliwości zwiększenia się w tym roku rentowności w swojej firmie.
Bardzo wyważone oczekiwania odnośnie poprawy kondycji swoich firm w przyszłym roku – stąd narastanie M&A
Najwięcej, bo 42% ankietowanych wybierało jako ocenę perspektyw umiarkowany rozwój firm. Tylko niespełna 18 proc. deklarowało, że ich firma pomimo globalnej niepewności jest i pozostanie w fazie silnego rozwoju. Nieznacznie, ale więcej – bo 20% finansistów wskazywało, że firma w której pracuje jest (i prawdopodobnie pozostanie) w stagnacji. Wśród badanych podobna liczba, bo 18% wskazywała wprost możliwy regres w swojej organizacji.
W opinii Małgorzaty J. Grzegory, Prezes Stowarzyszenia Polskich Skarbników Korporacyjnych (PCTA) „Słabsza kondycja wielu firm z różnych sektorów jest szczególnie widoczna w porównaniu do sytuacji przedsiębiorstw w trakcie i krótko po pandemii Covid-19, gdzie po okresie rynkowej niepewności, w kolejnych miesiącach często obserwowaliśmy poprawę kondycji finansowej, czy nawet działania strategicznie nakierowane na rozwój.
W 2023 roku sytuacja jest zdecydowanie inna, a działania firm są nakierowane na optymalizację i zabezpieczenie sytuacji finansowej, m.in. poprzez aktywne zarządzanie mające na celu obniżenie kapitału pracującego. Część z firm, zwłaszcza mniejszych, ale też i duże korporacje, decyduje się na sprzedaż części biznesu. Ponieważ nie wszystkie firmy są w trudnej sytuacji, a prawo rynkowe podaży i popytu działa, firmy o wciąż stabilnej kondycji, nastawione są na „łowienie” takich okazji M&A i upatrują w tym szanse swojego rozwoju.”.
Współistniejące czynniki ryzyka skłaniają firmy do redukcji swojego potencjału – zwolnień
Wysokie koszty, szczególnie wywołane niestabilnością cen energii elektrycznej oraz paliw wpływają na wzrost ryzyka nieterminowego regulowania zobowiązań – aż 37% badanych wskazuje na bezpośredni skutek w postaci wzrostu niewypłacalności i upadłości polskich firm (samego wzrostu skali opóźnień płatniczych spodziewa się zaś 25% badanych, a 16% spośród nich mówi o najdrastyczniejszej formie, bankructwie kontrahentów – czyli większość ekspertów od płynności finansowej widzi narastającą falę problemów polskich firm).
– Poprawa perspektyw ekonomicznych jest w ocenie ankietowanych najmniej prawdopodobna, i to zdecydowanie (11% ankietowanych oczekujących poprawy vs. 41% oczekujących pogorszenia). Niestety widać, jak te obawy się konkretyzują, m.in. planami dotyczącymi zmniejszenia zatrudnienia (w co czwartej firmie, której menager był ankietowany). Bezrobocie w Polsce jest obecnie obok Czech najniższe w UE – trudno więc znaleźć doświadczonego i wykwalifikowanego pracownika. Firmy starały się więc utrzymywać zatrudnienie jak najdłużej, a gdy je redukują jest to znak, iż zostały przyparte do muru, nie mają już pola manewru. Świadczy to o rosnącym obciążeniu ich kapitału obrotowego i spadku marż na skutek zwiększonych koszów i wydłużających się opóźnień płatniczych – uważa Sławomir Bąk, Członek Zarządu ds. oceny ryzyka w Allianz Trade Polska.
* W badaniu ankietowym Allianz Trade i Stowarzyszenia Polskich Skarbników Korporacyjnych (PCTA) udział wzięło 61 członków kadry finansowej wyższego szczebla, głównie będących skarbnikami korporacyjnymi (59 proc,), zarówno polskich, jaki międzynarodowych firm (produkcja (31 proc.), handel i usługi ( po 26 proc.), przede wszystkim o strukturze spółek akcyjnych, którzy anonimowo wyrazili swoje opinie na temat sytuacji makroekonomicznej. Ankietowani pracują przede wszystkim w firmach dużych, o obrotach przekraczających 200 mln zł (86 proc.) i w zdecydowanej większości zatrudniających ponad 250 osób (78 proc.).
Już dziś przewidujemy ryzyko handlowe i kredytowe, aby firmy mogły bez obaw patrzeć w przyszłość
Allianz Trade to światowy lider w dziedzinie ubezpieczeń należności i uznany specjalista w zakresie gwarancji ubezpieczeniowych, windykacji, strukturyzowanego kredytu kupieckiego i ryzyka politycznego. Nasza sieć wywiadowni analizuje codzienne zmiany w poziomie wypłacalności ponad 80 milionów firm. Dajemy firmom pewność potrzebną do prowadzenia działalności poprzez zabezpieczenie należnej im zapłaty. Wypłacamy firmom odszkodowanie z tytułu nieściągalnych należności, a także, co ważniejsze, pomagamy im ich uniknąć. W przypadku świadczenia usług ubezpieczenia należności lub innych usług finansowych naszym priorytetem jest ochrona oparta na prognozach. Jeżeli jednak wystąpi nieprzewidziane zdarzenie, posiadany przez nas rating kredytowy na poziomie AA oznacza, że dysponujemy zasobami, gwarantowanymi przez Allianz, pozwalającymi na wypłatę odszkodowania umożliwiającego klientowi utrzymanie działalności. Siedziba Allianz Trade znajduje się w Paryżu, a firma jest obecna w 52 krajach i zatrudnia 5 500 pracowników. W 2022 roku skonsolidowane obroty firmy wyniosły 3,3 mld € i na całym świecie ubezpieczyła ona transakcje handlowe dające łączną ekspozycję na ryzyko o wartości 1 057 mld €. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej allianz-trade.com.
Allianz Trade stanowi znak towarowy służący do oznaczenia zakresu usług świadczonych przez Euler Hermes.
Oświadczenia dotyczące przyszłości
Niniejszy dokument zawiera oświadczenia dotyczące przyszłości, takie jak prognozy czy przewidywania, które opierają się na bieżących poglądach i założeniach kierownictwa i które podlegają znanym i nieznanym ryzykom i niepewnościom. Rzeczywiste wyniki, dane czy zdarzenia mogą odbiegać znacząco od przewidywanych czy domniemywanych w takich oświadczeniach prognostycznych.
Różnice mogą wynikać ze zmian czynników, między innymi: (i) ogólnej sytuacji gospodarczej i konkurencyjnej w kluczowej działalności i na kluczowych rynkach Allianz, (ii) wyników na rynkach finansowych (szczególnie w zakresie zmienności, płynności, zdarzeń kredytowych), (iii) częstotliwości i wagi zdarzeń szkodowych, w tym w odniesieniu do szkód wynikających z katastrof naturalnych, a także zmian w kosztach szkód, (iv) trendów poziomów umieralności i zachorowalności, (v) poziomu odporności, (vi) poziomu braku płatności – szczególnie w segmencie bankowości, (vii) poziomu stóp procentowych, (viii) kursów walutowych, szczególnie EUR/USD, (ix) przepisów prawnych i regulacji, szczególnie podatkowych, (x) wpływu przejęć, w tym kwestii związanych z integracją i reorganizacją oraz (xi) ogólnych warunków konkurencyjnych w zakresie lokalnym, regionalnym, krajowym i/lub globalnym. Wiele z tych czynników może cechować się zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia lub wyższą wagą skutków ich wystąpienia w przypadku wystąpienia ataków terrorystycznych i ich konsekwencji.
Brak obowiązku aktualizacji
Spółka nie jest zobowiązana do aktualizacji żadnych prognoz czy oświadczeń dotyczących przyszłości zawartych w niniejszym raporcie, za wyjątkiem informacji, których ujawnienia wymagają przepisy prawa.