Wiosna i badania – czy idą ze sobą w parze?

Zarówno w przyrodzie jak i w naszym organizmie pewne zmiany odbywają się cyklicznie i uzależnione są od wpływu promieni słonecznych. Po zimowym leniuchowaniu i gromadzeniu energii pod kocem budzimy się do życia oraz z narastającą niecierpliwością oczekujemy dłuższych i cieplejszych dni.

Z medycznego punktu widzenia, wiosna to bardzo dobry czas na wykonanie badań i skontrolowanie „pozimowego” stanu zdrowia. Wykryte ewentualne nieprawidłowości m.in. w postaci niedoborów witamin czy też składników mineralnych mogą być łatwo uzupełnione odpowiednio skomponowaną dietą bogatą w sezonowe owoce i warzywa, a zaburzenia metaboliczne – wyrównane zwiększoną dawką wiosenno-letniego ruchu.   

Skutki pandemii.

Dane statystyczne pokazują, że ostatnie lata, czyli przede wszystkim pandemia koronawirusa, spowodowała wśród społeczeństwa znaczny spadek zainteresowania zdrowotną profilaktyką. Wprowadzane na świecie lockdowny wydłużyły dzienny czas siedzenia z 5 do 8 godzin na dobę, zmieniły znacząco tryb pracy, umożliwiając wykonywanie jej we własnym domu. Poskutkowało to zmniejszeniem aktywności fizycznej społeczeństwa oraz zmianę nawyków żywieniowych, na zagrażające naszemu zdrowiu.

Profilaktyczne badania laboratoryjne.

Aby wykryć ewentualnie powstałe nieprawidłowości, jeszcze na etapie przed wystąpieniem doskwierających objawów klinicznych, czasem na niezauważalnym i trudnym do zaobserwowania etapie zaleca się wykonanie badań laboratoryjnych. Są one narzędziem pomocnym w zapobieganiu, zahamowaniu i zwiększeniu szans na wyleczenie szeregu dolegliwości.

Aby ocenić stan zdrowia warto wykonać takie badania jak:

Morfologia krwi.

Pozwala ocenić ogólną kondycję organizmu oraz wnosi wiele istotnych informacji na temat niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie choroby nowotworowej układu krwiotwórczego lub zaburzeń odporności.

Transferyna i ferrytyna.

Na podstawie wyników tych badań, które są uzupełnieniem morfologii, wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza, czyli kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Ferrytyna jest również białkiem ostrej fazy, co oznacza, że wzrasta nieswoiście w stanach zapalnych, np. w przebiegu infekcji, w chorobach nowotworowych i zaburzeniach funkcji wątroby.

Witamina B12.

Jest nieodzownym elementem warunkującym prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Skutkiem jej niedoborów mogą być zaburzenia neurologiczne i psychiczne, choroby neurodegeneracyjne i anemia megaloblastyczna.

Lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG).

To zestaw badań, który służy monitorowaniu gospodarki lipidowej organizmu i oszacowaniu ryzyka zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe np. miażdżycę i nadciśnienie tętnicze. Nieprawidłowy wynik lipidogramu świadczy o dyslipidemii, czyli zaburzeniu, które nadal stanowi najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia.

Glukoza i hemoglobina glikowana met. HPLC.

To badania, na podstawie których, wg kryteriów opracowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, możliwe jest rozpoznanie zaburzeń metabolizmu glukozy. Wysokie stężenie glukozy na czczo oraz przekroczone wartości referencyjne dla hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wynikają zwykle z podstępnej, obarczonej szeregiem powikłań choroby metabolicznej – cukrzycy.

Kreatynina z eGFR.

Kreatynina waz z wyliczanym na jej podstawie współczynnikiem eGFR, wykorzystywana jest w ocenie funkcji filtracyjnej nerek. Na podstawie uzyskanych wyników wnioskuje się o wydolności lub stopniu niewydolności narządu.

Kwas moczowy.

Pozwala na rozpoznanie choroby metabolicznej: dny moczanowej i jest pomocny w rozpoznawaniu zagrożenia kamicą nerkową. Uznany jest również za niezależny czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Próby wątrobowe.

W diagnostyce laboratoryjnej chorób wątroby i dróg żółciowych istotne jest oznaczenie bilirubiny oraz aktywności enzymów wątrobowych tj. ALT (aminotransferazy alaninowej), AST (aminotransferazy asparaginianowej), ALP (fosfatazy zasadowej) i GGTP (gamma-glutamylotranspeptydazy).

Albumina.

Jest głównym białkiem osocza wytwarzanym w wątrobie, dlatego na podstawie stężenia albuminy wnioskuje się o syntetycznej funkcji narządu.

Czas protrombinowy (PT).

To badanie, które wykrywa zaburzenia krzepnięcia krwi. W celu otrzymywania porównywalnych wyników badań wykonywanych w różnych laboratoriach wprowadzono znormalizowany współczynnik międzynarodowy – INR (ang. International Normalized Ratio), w którym wyrażany jest wynik oznaczenia PT.

TSH i fT4.

TSH to przysadkowy hormon nadzorujący pracę tarczycy, natomiast fT4 jest hormonem produkowanym bezpośrednio przez tarczycę. Wzajemne zależności między stężeniami tych hormonów pozwalają na rozpoznanie pierwotnych lub wtórnych zaburzeń o charakterze nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Zaburzenia te wiążą się z bezpośrednim wpływem na metabolizm (odpowiednio utrata lub przybieranie na wadze, sucha skóra lub nadpotliwość, zaparcia lub biegunki), płodność, a nawet równowagę emocjonalną.

Białko C-reaktywne (CRP).

To niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej. Wzrasta ponadto po doznanych urazach, w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak RZS i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych.

Witamina D metabolit 25 (OH).

To uznany wskaźnik gospodarki wapniowo-fosforanowej i obrotu kostnego oraz ważny element diagnostyki osteoporozy. Stężenie witaminy D ma znaczenie w zaburzeniach odporności i schorzeniach o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. Doniesienia naukowe potwierdzają również wpływ witaminy D na płodność. Jej prawidłowe stężenie warunkuje właściwy rozwój komórek jajowych i plemników, wpływa także na zagnieżdżenie i rozwój zarodka w macicy. Jest także istotnym czynnikiem w profilaktyce niektórych typów nowotworów, np. raka piersi, prostaty i jelita grubego.

Wapń.

Wapń całkowity i jego prawidłowe stężenie we krwi warunkuje właściwą budowę kośćca i zębów, pracę mięśni i układu nerwowego, ale także układu krzepnięcia. Jego niskie stężenie (hipokalcemia) wiąże się ze zwiększoną pobudliwością nerwowo-mięśniową (drganie i przykurcze mięśni), zwiększonym ryzykiem kamicy nerkowej, zwiększoną podatnością na złamania (osteoporoza) oraz objawami arytmii i zaburzeniami widzenia. Prowadzi także do objawów dermatologicznych: suchej i łuszczącej się skóry, kruchych paznokci, cienkich i szorstkich włosów. W niektórych przypadkach hipokalcemia odpowiedzialna jest za objawy psychiatryczne, takie jak lęk, depresja i niestabilność emocjonalna.

Magnez.

Jest czynnikiem regulującym krzepliwość krwi, ciśnienie tętnicze oraz proces skurczu mięśni. Odpowiada za pracę przytarczyc – gruczołów odpowiedzialnych w organizmie za gospodarkę wapnia. Oznaczenie magnezu jest niezbędne w ustaleniu przyczyny nawracających skurczy mięśniowych, drżenia lub/i osłabienia mięśni oraz uczucia mrowienia, ale także zaburzeń rytmu serca.

Potas.

Jest jonem o bardzo istotnym wpływie na gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, pracę serca i funkcjonowanie układu nerwowego. Jego nieprawidłowe stężenie przekłada się bezpośrednio na mięsień sercowy, wywołując spowolnienie jego pracy (bradykardię) przy podniesionym stężeniu oraz przyspieszenie jego pracy (tachykardię) przy niskich wartościach.

Ze względu na szereg wzajemnych zależności występujących między analizowanymi parametrami, uzyskane wyniki badań należy skonsultować z lekarzem.

Wiosenna akcja profilaktyczna.

Zdrowie na plus” to trwająca obecnie i kończąca się 31 maja 2023 r., ogólnopolska akcja edukacyjno-profilaktyczna, ogólnopolskiej sieci laboratoriów medycznych Diagnostyka, w ramach której wykonać można 3 pakiety badań w cenach obniżonych do 50% i rzetelnie skontrolować „pozimowy” stan zdrowia:

1. Podstawowy.

W skład pakietu wchodzą takie badania jak: morfologia, lipidogram, glukoza, CRP (wskaźnik stanu zapalnego), które pozwalają ocenić ogólny stanu zdrowia organizmu. Ponadto możemy znaleźć w nim takie badania jak kreatynina, ALT, TSH i potas które mogą pomóc w wykryciu chorób nerek, wątroby, tarczycy oraz serca. Cena pakietu to 99 PLN (zamiast 220 PLN).

2. Rozszerzony.

Zawiera badania, które znajdują się w pakiecie podstawowym oraz dodatkowo m.in. witaminę D, która wykorzystywana jest w diagnostyce zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym, transferynę – na jej podstawie możemy określić poziom zmagazynowanego żelaza (kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia), GGTP – przydatny w diagnostyce chorób wątroby czy hemoglobinę glikowaną, która służy do monitorowania przebiegu cukrzycy i pomocy w decyzjach terapeutycznych. Cena pakietu to 219 PLN (zamiast 460 PLN).

3. Kompleksowy.

W jego skład z kolei wchodzą badania, które znajdują się w pakietach podstawowym i rozszerzonym. Jednak jest on wzbogacony m.in. o takie badania jak: witamina B12 – oznaczenie przydatne w różnicowaniu przyczyn niedokrwistości oraz diagnozowaniu zaburzeń neurologicznych, albumina – parametr oceniający syntetyczną funkcję wątroby, PT (INR) – wskaźnik służący określeniu krzepliwości krwi. Cena pakietu to 329 PLN (zamiast 660 PLN).

Oceń jak Twój organizm poradził sobie z zimowym rozleniwieniem i brakiem słońca. Pakiety kupisz zarówno w e-sklepie sieci Diagnostyka, jak i bezpośrednio w Punkcie Pobrań.