Jak wyrównywać szanse na rynku pracy IT?

Na świecie żyje około 1,3 miliarda osób z niepełnosprawnościami, które stanowią 16% populacji. Oznacza to, że 1 na 6 osób żyje z niepełnosprawnością. W Polsce ta liczba wynosi 4,7 miliona. W tej grupie z całą pewnością znajdują się osoby, które chętnie rozpoczęłyby karierę w sektorze IT i zasiliły firmy borykające się z niedoborem talentów. Aby było to możliwe, konieczne jest jednak wsparcie nie tylko w najbliższym otoczeniu, ale również w środowisku biznesowym. Dlatego też powstał program EmpowerU prowadzony przez firmę SoftServe, który ma zachęcić tę grupę do rozpoczęcia kariery w IT.

Tekst pierwotnie ukazał się w Focus on Business.

Według oficjalnych danych, w 2017 roku w Polsce mieszkało 3,1 miliona osób z niepełnosprawnościami, które ukończyły 16 rok życia, a więc mogłyby podjąć pracę. Spośród nich zaledwie 28,9% podejmowało aktywność zawodową. Badania pokazują, że osoby z niepełnosprawnościami często wykonują prace biurowe (24%), najczęściej w rolach sekretarek i sekretarzy. Specjaliści i specjalistki stanowią 12% pracujących. Co więcej, statystyczne deklarowane wynagrodzenie badanych jest zdecydowanie niższe niż pozostałych pracowników i pracownic – oscyluje w granicach płacy minimalnej.

Wydaje się jednak, że obecna sytuacja na rynku pracy, a przede wszystkim braki kadrowe, stanowią dużą szansę dla tej grupy. W takich warunkach rozpoczęcie pracy w IT może okazać się łatwiejsze niż do tej pory. Osoby z niepełnosprawnościami nie muszą również podejmować pracy w oparciu o już posiadane kwalifikacje. Najnowsze trendy związane ze zmianą zawodu i ciągłym rozwojem umiejętności i nabywaniem nowych, mogą okazać się doskonałą trampoliną dla osób, które do tej pory bywały pomijane przez pracodawców.

Reskilling furtką do IT

Rynek technologiczny, pomimo ostatnich perturbacji związanych z sytuacją gospodarczą, wciąż rośnie i pozostaje otwarty na nowe talenty. Często zdarza się, że potrzeby rekrutacyjne firm przekraczają dostępność specjalistek i specjalistów. Prognozy wskazują, że w przyszłości taki los może spotkać zawód testera. Aktualny boom na projekty oparte na AI prawdopodobnie zaowocuje dużą ilością kodu tworzonego przez sztuczną inteligencję. W takim modelu pracy nad nowymi programami i aplikacjami konieczne stanie się jednak wyjątkowo szczegółowe testowanie. Aby zapewnić najwyższy możliwy poziom tworzonych produktów może się okazać zatrudnianie większej liczby osób, które specjalizują się w tej dziedzinie.

– Biorąc pod uwagę ostatnie lata, na rynku IT wcześniejsze doświadczeni w danym zawodzie nie jest już obowiązkowym elementem, na którym skupiają się firmy prowadząc procesy rekrutacyjne. Reskilling, czyli zmiana kwalifikacji zawodowych przez osoby, które od lat są aktywne zawodowo, nikogo już nie dziwi. Do tej sytuacji przyczynia się również wciąż przyspieszająca rewolucja technologiczna – szacuje się, że w najbliższych latach około 50% pracowników i pracownic będzie musiało w jakiś sposób zmienić swoje kwalifikacje zawodowe – mówi Agata Piórkowska, Talent Success Lead Team Manager z SoftServe.

Popularny obecnie reskilling to ścieżka, na której osoby z niepełnosprawnościami mogą zyskać nowe doświadczenia i możliwość pracy w interesującym i dynamiczny środowisku IT.

EmpowerU – nowa ścieżka kariery

EmpowerU to program edukacyjny prowadzony przez firmę SoftServe, która specjalizuje się w usługach doradczych w zakresie rozwoju oprogramowania i technologii. Celem projektu jest ułatwienie osobom, które często borykają się z wykluczeniem i dyskryminacją szansy na nieskrępowany rozwój zawodowy. Szkolenie „Podstawy testowania QC” zostało stworzone z myślą o osobach z niepełnosprawnościami. Kurs realizowany jest online, a zajęcia odbywają się dwa razy w tygodniu w godzinach popołudniowych. Kurs ukończyła już pierwsza grupa, a zapisy do kolejnej wciąż trwają.

– Poszukujemy osób, które mają chęć do nauki i są w stanie wygospodarować na nią czas. Wiedza z zakresu IT nie jest wymagana. Podczas kursu osoby w nim uczestniczące są pod opieką doświadczonych mentorów i mentorek, którzy wprowadzają ich w świat testowania. Dodatkowo, po ukończeniu kursu nasi specjaliści HR pomogą stworzyć CV i podpowiedzą, jak szukać zatrudnienia w branży IT – mówi Michalina Gołąb, Senior Communication and CSR Specialist w SoftServe.

Podczas kursu uczestnicy i uczestniczki nauczą się rozróżniać rodzaje testowania oprogramowania, analizować typowe żądania, znajdować i opisywać najczęściej występujące defekty w oprogramowaniu, tworzyć i wykonywać scenariusze testowe. Zrozumieją również ogólną architekturę nowoczesnych aplikacji oraz bazy danych i sieci, a także HTML. Elementem zajęć jest także tworzenie zapytań do bazy danych w języku SQL oraz zapoznawanie się z podstawowymi zasadami szyfrowania danych i pracy z wirtualizacją. Uczestnicy i uczestniczki będą mieli szanse rozwinąć również swoje kompetencje miękkie jak np. umiejętności komunikacyjne.

– Sektor IT to dobre miejsce dla osób z niepełnosprawnościami, ponieważ to właśnie technologia pozwala przełamywać bariery i ograniczenia. Jedną z wielu zalet pracy w branży w tym kontekście może być praca hybrydowa, czy różnorodne środowisko – komentuje Adrian Białobrodzki, uczestnik kursu EmpowerU.

– Osobom, które chcą rozpocząć karierę w IT trudno jest znaleźć dobre merytorycznie, a jednocześnie bezpłatne kursy. Ja w tym momencie pracuję przy weryfikacji faktur zagranicznych jako operatorka danych w dziale digitalizacji. Rozważam podjęcie studiów podyplomowych na kierunku Tester oprogramowania dla aplikacji mobilnych i serwerowych. Udział w kursie organizowanym przez SoftServe był cenny krokiem w tym kierunku – dodaje Anna, uczestniczka kursu EmpowerU.

Inkluzywna kultura pracy

Mimo tego, że w Polsce istnieje szereg dotacji finansowych, których rolą jest zachęcenie pracodawców do zatrudniania osób z niepełnosprawnościami, wydaje się to być niewystarczające, aby stworzyć prawdziwie inkluzywny rynek pracy. Osoby z niepełnosprawnościami gotowe do podjęcia pracy często spotykają się z tzw. ukrytą dyskryminacją. Osoby zatrudniające, jak i te, które prowadzą rekrutacje często, nawet nieświadomie, kierują się uprzedzeniami, stereotypami, a nawet błędnymi przekonaniami. Zmiana postawy to kluczowy element tworzenia kultury organizacyjnej, która pozwoli wszystkim chętnym podejmować prace zgodną z kwalifikacjami.

– Kultura organizacyjna w SoftServe zorientowana jest na ludzi i ich potrzeby. Na co dzień tworzymy przyjazne środowisko, dzięki któremu osoby pracujące z nami mogą rozwijać swoją kreatywność i twórcze myślenie – to właśnie kształtuje najlepsze warunki do tworzenia innowacji. W SoftServe nie ma znaczenia wygląd, kolor skóry, sytuacja życiowa ani wyznanie. Liczą się za to dwie, podstawowe cechy: pasja i chęć rozwoju – podsumowuje Michalina Gołąb.

Zgodnie z trendami panującymi na rynku wiele firm w swojej komunikacji podkreśla przewodzące im wartości. Inkluzywność i otwartość bardzo często stawiane są w pierwszym szeregu. Kluczowym zagadaniem jest przejście od sfery deklaratywnej do praktycznej. Wsparcie osób narażonych na wykluczenie to krok milowy w tym kierunku.