E-commerce wśród miłośników roślin króluje, niedziwne – zapewnia wygodę, szeroki wybór i możliwość zamówienia unikatowych gatunków, których nie znajdzie się w lokalnych sklepach. Za tą wygodą kryją się jednak również realne zagrożenia dla ogrodów, upraw, a nawet całego środowiska naturalnego.
Kluczowym problemem jest brak kontroli nad stanem sprowadzanych roślin. Kupując je od niezweryfikowanych sprzedawców, często nie uzyskujemy informacji, czy są wolne od chorób i szkodników ani czy pochodzą z legalnych źródeł. Wiele infekcji rozwija się bezobjawowo, dlatego roślina może wyglądać na zdrową, a mimo to być nosicielem groźnych dla zdrowia roślin patogenów – wirusów, bakterii, grzybów lub szkodników, które po wprowadzeniu do ogrodu szybko przenoszą się na inne gatunki.
Handel internetowy zwiększa również ryzyko nieświadomego rozprzestrzeniania organizmów niebezpiecznych dla rolnictwa i leśnictwa. Wprowadzenie do środowiska gatunków inwazyjnych lub szkodników kwarantannowych może wywołać poważne straty ekonomiczne i ekologiczne. Właśnie dlatego w Unii Europejskiej – a więc także w Polsce – obowiązują przepisy, zgodnie z którymi część roślin i produktów roślinnych może być wprowadzana do obrotu wyłącznie z paszportem roślin.
Czym jest paszport roślin?
To dokument w formie etykiety, potwierdzający, że dany egzemplarz był pod nadzorem właściwych służb i spełnia wymogi zdrowotności roślin. Mamy dzięki temu pewność, że nie przenosi groźnych szkodników ani chorób. Dla konsumenta oznacza to większe bezpieczeństwo, a dla środowiska – mniejsze ryzyko rozprzestrzeniania się niebezpiecznych organizmów. Brak paszportu może świadczyć o tym, że sprzedawca działa poza systemem nadzoru Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, a oferowane rośliny nie przeszły wymaganych kontroli fitosanitarnych.
Warto zwracać uwagę, czy zakupiona roślina ma ten dokument, zwłaszcza gdy kupujemy ją w sklepie internetowym, na aukcjach czy w mediach społecznościowych. Odpowiedzialny sprzedawca nie tylko dołącza paszport, ale też informuje o jego zasadności i roli. Świadomy konsument natomiast ma realny wpływ na ograniczanie ryzyka wprowadzania zagrożeń do środowiska.
Kupowanie roślin przez internet może być przyjemne i bezpieczne – pod warunkiem że pamiętamy o zasadach, które chronią nasze ogrody oraz zdrowie roślin w całym kraju. Paszport roślin jest jednym z najważniejszych narzędzi tego systemu i warto traktować go jako standard, a nie opcję.
Więcej informacji znajduje się na stronie https://www.efsa.europa.eu/pl/plh4l