Sektor leśno-drzewny to nie tylko drewno, papier i meble. To gałąź przemysłu, która odpowiada nawet za 8,5% polskiego PKB, generując – obok wpływów do budżetu naszego kraju – miejsca pracy i inwestycje w rozwój regionów, gdzie zlokalizowane są zakłady produkcyjne. Obecny kryzys w branży jest poważnym sygnałem ostrzegawczym, że sektor ten wymaga szczególnej uwagi i wparcia ze strony państwa.
Według raportu „Co z tymi lasami” B+R Studio, sektor leśno-drzewny odpowiada za około 6,8% do 8,5% całej aktywności gospodarczej w Polsce, co oznacza, że generuje on od 1/15 do 1/12 polskiego PKB (liczone według metody wydatkowej uwzględniającej również konsumpcję i handel).
Tabela: Szacunek udziału sektora leśno-drzewnego w PKB metodą wydatkową
W rekordowym 2022 roku wartość produkcji sektora leśno-drzewnego wyniosła ponad 261 mld zł. Niestety, w związku z kryzysem spowodowanym wojną w Ukrainie, wartość ta spadła w 2023 roku do poziomu 230 mld zł.
Rosnące ceny drewna, ograniczenia administracyjne w pozyskaniu, rosnące koszty pracy i materiałów, spadek popytu – to wszystko sprawia, że polskie firmy drzewne i meblarskie tracą konkurencyjność. W 2024 roku nadal obserwowaliśmy kryzys w branży przetwórstwa drewna – zarówno na rynku krajowym, jak i eksportowym. Według danych Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Producentów Mebli, w samej tylko branży meblarskiej w ubiegłym roku zakończyło działalność nawet tysiąc firm. Szczególne zagrożenie dla przemysłu stanowią potencjalne decyzje o dalszym ograniczaniu pozyskania drewna z Lasów Państwowych, które są głównym dostawcą surowca.
Wykres: Wartość produkcji sprzedanej sektora leśno-drzewnego
Wartość dodana
Sektor leśno-drzewny stanowi istotną część wartości dodanej generowanej w polskiej gospodarce. W 2022 roku wartość dodana, wytworzona przez ten sektor wyniosła ponad 74,3 miliarda złotych, z czego największy udział przypadł na branżę drzewną (PKD 16), która wygenerowała aż 33% tej wartości.
Podział wartości dodanej na poszczególne branże przedstawia się następująco:
• Leśnictwo: 10,8 miliarda złotych, co stanowi 14% wartości dodanej sektora
• Branża drzewna: 24,7 miliarda złotych, co odpowiada za 33% wartości
dodanej sektora
• Papiernictwo: 18,3 miliarda złotych, czyli 25% wartości dodanej sektora
• Meblarstwo: 20,5 miliarda złotych, co stanowi 28% wartości dodanej sektora
Zrównoważony model – mocna strona sektora
Polska gospodarka leśna działa w zrównoważonym modelu, opartym na planowym pozyskaniu drewna, niższym niż przyrost, a także systematycznym zwiększaniu powierzchni lasów – z 21% w 1945 roku do ponad 30% dziś. Tylko w ostatnich 12 latach zasoby drewna na pniu wzrosły o 342 miliony m³, osiągając poziom ponad 2,67 miliarda m³.
Drewno to surowiec niskoemisyjny, biodegradowalny i odnawialny. Jego wykorzystanie jest zgodne z celami gospodarki cyrkularnej i niskoemisyjnej, a rozwój przemysłu drzewnego przekłada się bezpośrednio na tworzenie miejsc pracy, eksport i lokalne inwestycje.
Wyzwania i konieczne decyzje
Sektor leśno-drzewny generuje miliardy złotych wartości dodanej i podatków, ale by mógł nadal wspierać polską gospodarkę, potrzebuje przewidywalności decyzji administracyjnych w zakresie pozyskania drewna, stabilnych dostaw surowca z Lasów Państwowych, lepszych mechanizmów wsparcia eksportu, promocji budownictwa drewnianego i ekologicznych materiałów oraz większego nacisku na rozwój krajowego rynku przetwórstwa i innowacji w branży. W warunkach zrównoważonej gospodarki leśnej możliwy jest jednocześnie rozwój przemysłu, ochrona środowiska i wzrost zasobów drewna. To model, który Polska wypracowała przez dekady i który powinien być chroniony.
Źródło: Raport „Co z tymi lasami”. Pełen raport do pobrania na stronie:
https://koalicjadrewna.pl/raporty/co-z-tymi-lasami/
***
Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna to porozumienie, którego celem jest ochrona i wspieranie rozwoju polskiego przemysłu drzewnego oraz promowanie zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. Koalicję tworzą organizacje i podmioty, które reprezentują przemysł meblarski, tartaczny, płytowy i papierniczy.