W 2024 roku w ramach Systemu PSOR zebrano ponad 2,67 tys. ton opakowań po środkach ochrony roślin. To najwięcej od 21 lat, czyli od początku funkcjonowania Systemu PSOR
w Polsce. Poziom zbiórki sięgnął niemal 88%!
Rekordowy poziom zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin
Rolnicy coraz chętniej korzystają z możliwości oddawania pustych opakowań w punktach sprzedaży środków ochrony roślin. Dzięki ich aktywności, a także sprawnej organizacji całego łańcucha odbioru, System PSOR odnotował w 2024 roku najwyższy w historii poziom zbiórki.
– Fundamentem sukcesu Systemu PSOR jest jego przejrzystość i łatwość obsługi, a kluczowym czynnikiem – realne zaangażowanie wszystkich uczestników łańcucha odpowiedzialności: rolników, punktów sprzedaży, operatora logistycznego oraz producentów środków ochrony roślin. Sukces ten jest wspólny i potwierdza, że odpowiedzialność środowiskowa w rolnictwie jest możliwa i skuteczna. Dziękujemy każdemu, kto przyczynia się do funkcjonowania Systemu PSOR – mówi Małgorzata Bojańczyk, Dyrektor Generalna Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin.
Obecnie w Systemie PSOR działa ponad 4,5 tys. punktów sprzedaży zarejestrowanych jako Punkty Odbioru. Rolnik może zwrócić opakowania do każdego punktu oferującego środki ochrony roślin, bez konieczności okazywania paragonu. Warunek: opakowania muszą być wypłukane, suche i zakręcone. Punkt sprzedaży ma obowiązek ich przyjęcia.
Pełna mapa punktów odbioru dostępna jest na stronie: https://systempsor.pl/punkty-odbioru/.
Zebrane opakowania trafiają do systemu zbiórki obsługiwanego przez Operatora PSOR i są przekazywane do przeglądu, a następnie do recyklingu lub odzysku energetycznego. Materiał z recyklingu wykorzystywany jest do produkcji wyrobów niezwiązanych bezpośrednio z żywnością lub ludźmi, np. rur osłonowych do światłowodów.
W ramach Systemu PSOR w 2024 roku recyklingowi zostało poddanych 92% masy opakowań (ponad 2,45 tys. ton), czyli ok. 80% całej masy opakowań wprowadzonych na rynek. Osiągnięto tym samym wymagany prawnie poziom recyklingu określony w Rozporządzeniu Ministra Klimatu
i Środowiska z 22 listopada 2023 r., który w 2024 roku wynosił 40%. Tak wysoki odsetek odzysku odpadów jest trudno osiągalny dla wielu innych branż. Według danych Eurostatu (Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej) w Europie w 2022 roku ogólny wskaźnik recyklingu opakowań
z tworzyw sztucznych wynosił 41%.
Branża środków ochrony roślin, dla której tworzywa sztuczne są niezbędnym nośnikiem produktu, od lat konsekwentnie realizuje strategię wspierającą gospodarkę o obiegu zamkniętym. Celem jest osiągnięcie do 2025 roku średniego poziomu zbiórki na poziomie 75% w całej Unii Europejskiej oraz utworzenie systemów zbiórki we wszystkich krajach członkowskich. Według informacji publikowanych CropLife Europe (Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin) w 2023 roku średni poziom zbiórki wyniósł już 71,8%, a systemy funkcjonowały w 24 z 27 krajów UE –
w pozostałych trwają obecnie programy pilotażowe.
System PSOR stanowi wzorcowy przykład, jak dzięki synergii branży, rolników i odpowiedzialnych mechanizmów zbiórki można skutecznie realizować cele środowiskowe i prawne, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju sektora rolnego w Polsce i w Europie.
System PSOR – rozszerzona odpowiedzialność producenta w praktyce
System Zbiórki Opakowań PSOR działa nieprzerwanie od 2004 roku – jeszcze zanim pojęcia takie jak rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) czy gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) stały się przedmiotem powszechnej debaty publicznej. Już w pierwszym roku działania zebrano 515 ton opakowań, a od tego czasu system notuje systematyczny wzrost poziomu zbiórki i zasięgu geograficznego.
Dziś System PSOR to dojrzały i kompleksowo funkcjonujący system realizujący założenia GOZ
i ROP w Polsce. Zbiórka prowadzona jest całorocznie, a udział w systemie jest bezpłatny dla rolników i punktów sprzedaży. Koszty funkcjonowania Systemu ponoszą firmy wprowadzające na rynek środki ochrony roślin, czyli ich producenci i importerzy, realizując założenia rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
O skuteczności Systemu świadczą twarde dane: łącznie od 2004 roku zebrano już 34,05 tys. ton opakowań, a z każdym rokiem rośnie zarówno wolumen zbiórki, jak i jej efektywność środowiskowa. Ogromna większość zebranego materiału wraca do obiegu gospodarczego jako surowiec wtórny, a system pozostaje otwarty na nowych uczestników i dalsze usprawnienia.
Od 2014 roku Polski System Zbiórki Opakowań PSOR prowadzi ogólnopolską kampanię edukacyjną „Liczy się każde opakowanie”, której celem jest budowanie świadomości wśród użytkowników i punktów sprzedaży środków ochrony roślin. Kampania, prowadzona we współpracy z organizacjami branżowymi, mediami i instytucjami publicznymi, objęta jest patronatem honorowym Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
System PSOR powstał z inicjatywy i dla potrzeb całej branży środków ochrony roślin. Od początku jego funkcjonowania nadrzędnym celem pozostaje bezpieczeństwo ludzi i środowiska, a także odpowiedzialne zarządzanie odpadami opakowaniowymi.
System nieustannie się rozwija – zarówno pod względem operacyjnym, jak i technologicznym. Jest otwarty dla nowych uczestników rynku – każdy, kto chce wziąć realną odpowiedzialność za odpady opakowaniowe, może przystąpić do Systemu PSOR i razem z Polskim Stowarzyszeniem Ochrony Roślin budować bezpieczny i zrównoważony model gospodarowania opakowaniami.