Osoby w starszym wieku bardzo często potrzebują nie tylko naszej uwagi i czasu, ale przede wszystkim pomocy i opieki w codziennych czynnościach. Wciąż powszechny w naszym kraju tradycyjny model rodziny sprawia, że w Polsce obowiązek ten najczęściej przypada bliskim seniora – jego dzieciom czy dalszym krewnym. Jednak nie zawsze są oni w stanie zapewnić osobie starszej odpowiednie wsparcie, tym bardziej, że rola opiekuna to w wielu przypadkach praca na cały etat. Jak „z głową” opiekować się seniorem i dlaczego warto korzystać z profesjonalnej pomocy?
Zgodnie z danymi GUS, w 2020 osoby po 60 roku życia stanowiły 25,6 proc. społeczeństwa – liczba seniorów wynosiła wówczas 9,8 mln. Według prognoz, w Polsce w roku 2030 liczba ta ma wzrosnąć do poziomu 10,8 mln, a w 2050 r. wyniesie 13,7 mln. Osoby te będą więc stanowiły około 40 proc. ogółu ludności Polski. W związku ze starzeniem się społeczeństwa, prawdopodobnie w każdej rodzinie znajdą się seniorzy potrzebujący stałej opieki.
Opieka nad osobami starszymi nadal jest przez nas postrzegana jako powinność i obowiązek. Nie zawsze mamy jednak możliwość, aby zająć się seniorem – bardzo często wynika to po prostu z braku czasu czy odpowiednich umiejętności. Obecnie wielu z nas pracuje też za granicą, a w kraju zostawiło swoich rodziców czy dziadków, którzy prędzej czy później będą potrzebować pomocy. Jeśli natomiast podejmujemy się opieki, zazwyczaj jest to zajęcie bardzo obciążające, również psychicznie – zwłaszcza jeśli opiekujemy się seniorem samodzielnie – mówi Sylwia Bubela, Dyrektor ds. Sprzedaży Usług Promedica24 w Polsce.
Jak mądrze opiekować się seniorem?
Osoby, które podejmują się opieki nad seniorem, ze względu na godzenie tej roli nierzadko z pracą zawodową czy innymi obowiązkami domowymi często są przemęczone i przepracowane. Jak opiekować się osobą starszą jednocześnie nie zapominać o własnych potrzebach?
- Zaangażuj innych w pomoc – jeśli masz taką możliwość, poproś pozostałych członków rodziny o wsparcie. Najlepiej ustalcie kiedy i o jakiej porze w tygodniu mogą pomóc w opiece. Dzięki temu łatwiej będzie wygospodarować czas na załatwienie własnych spraw.
- Daj sobie czas na odpoczynek – chociaż zazwyczaj stawiamy osobę, którą się opiekujemy na pierwszym miejscu, nie możemy zapominać, aby dbać również o siebie i o swoje zdrowie. Dobra kondycja opiekuna przełoży się również na osobę której pomagamy.
- Nie obwiniaj się – kiedy stan zdrowia seniora się pogarsza mimo wysiłków, które podejmujemy, nie miejmy do siebie pretensji. Opiekun chorego nie może mieć wpływu na postęp choroby czy proces starzenia, który u każdego przebiega inaczej.
- Zadbaj o swoje emocje – opieka nad seniorem jest trudna również pod kątem emocjonalnym. To normalne, że w jej trakcie będziemy odczuwać złość, frustrację czy bezsilność. Jeśli te emocje się nasilają, a nasze samopoczucie jest coraz gorsze, zwróćmy się o pomoc do psychologa lub psychoonkologa.
Co jeszcze możemy zrobić? Profesjonalna pomoc opiekuna
Rozwiązaniem, z którego możemy skorzystać jest profesjonalna pomoc opiekuna osoby starszej. Taka osoba nie tylko poświęci seniorowi swoją uwagę, ale również odpowiednio zadba o jego potrzeby. Osoby wykonujące ten zawód są odpowiednio przeszkolone, dzięki czemu dokładnie wiedzą jak zajmować się drugim człowiekiem w podeszłym wieku. Opiekun w ramach swoich zadań pomaga seniorowi w codziennych czynnościach, organizuje wizyty u lekarza czy zakupy, dotrzymuje towarzystwa stanowiąc również wsparcie psychiczne. Dodatkowo, opiekunowie to osoby cierpliwe, empatyczne i odpowiedzialne.
Usługi opiekuńcze i korzystanie z fachowej pomocy jest coraz bardziej popularne – dla przykładu w Niemczech to właśnie opiekunowie zawodowi, niespokrewnieni z osobą starszą, najczęściej zajmują się seniorem. To dobre rozwiązanie nie tylko przez wzgląd na jego rodzinę, ale też samego potrzebującego. Chociaż oczywiście chcemy dla niego jak najlepiej często brakuje nam wiedzy i odpowiedniego przygotowania do nowej roli, co może powodować zarówno koszty emocjonalne, ale bardzo często również wpływa na aspekty fizyczne – np. w wyniku nieumiejętnego podnoszenia unieruchomionej osoby. Oczywiście przed decyzją o zatrudnieniu opiekuna powinniśmy porozmawiać o tym z seniorem – o tym, jak zareaguje on na pomoc osoby z zewnątrz w dużej mierze zależy od nastawienia ze strony rodziny. To naszym zadaniem będzie przekonanie seniora, że pomoc jest mu potrzebna. Jeśli zdecydujemy się na takie usługi pamiętajmy, że mimo to, senior nadal będzie potrzebował naszego wsparcia i troski – dodaje Sylwia Bubela, Promedica24.