Sektor energetyczny w Polsce obserwuje dynamiczny wzrost zainteresowania technologiami magazynowania energii. Baterie wielkoskalowe (BESS) są jednym z kluczowych elementów stabilizacji systemu elektroenergetycznego. Ich rentowność wymaga jednak zaawansowanych strategii optymalizacji.
Zmieniające się potrzeby w tej dziedzinie potwierdzają eksperci Axpo w Polsce. Mimo znacznego portfela klientów przemysłowych i wytwórców energii, większość zapytań kierowanych obecnie do spółki dotyczy właśnie optymalizacji baterii.
Nowe modele finansowania projektów BESS
Jak wskazują eksperci Axpo, sam rynek mocy nie wystarcza do sfinansowania inwestycji w wielkoskalowe magazyny energii. W odpowiedzi na to, a także na rosnące zapotrzebowanie, spółka w Polsce opracowała rozwiązania, które poprawiają atrakcyjność finansową projektów BESS.
– Proponujemy już kilka rozwiązań, które mogą ułatwić uzyskanie finansowania projektów od banku. W połączeniu z nimi jest możliwe zabezpieczenie znacznej części CAPEX-u. Pierwszy – i chyba najpopularniejszy – model to tzw. floor and profit share. Charakteryzuje się gwarantowanym zyskiem przez długi okres (7, 8, 9 lat), a dochody powyżej tego poziomu dzielimy z inwestorem według indywidualnie ustalonych proporcji – mówi Mateusz Marczewski, p.o. dyrektora zarządzającego Axpo Polska.
W ramach tego modelu rozliczenia Axpo zarządza projektem, podejmując decyzje o jego wykorzystaniu na różnych segmentach rynku energii, w celu maksymalizacji przychodów. Początkowo większy nacisk kładziony będzie na usługi systemowe. Z czasem, wraz z nasycaniem się tego rynku, coraz większą rolę będzie odgrywał arbitraż cenowy na rynku spot.
– Analizowaliśmy również możliwość wdrożenia pełnych umów tollingowych, czyli rozwiązania, które zapewniałoby najwyższą wartość płatności gwarantowanych. Jednak ich zastosowanie wiązałoby się z koniecznością tworzenia znacznych rezerw i korekt ryzyka, co obniżałoby ich atrakcyjność finansową. Dla inwestorów o większej tolerancji na ryzyko dostępny jest model czystego podziału zysku bez gwarantowanego minimalnego poziomu przychodów – dodaje Antoni Mitraszewski, Head of Front Analytics w Axpo Polska.
Wpływ na stabilność systemu elektroenergetycznego
Magazyny energii stają się kluczowym elementem nowoczesnych systemów elektroenergetycznych, szczególnie w kontekście rosnącego udziału źródeł odnawialnych. Umożliwiają stabilizację parametrów sieci oraz efektywną integrację niestabilnych źródeł, takich jak energia wiatrowa czy słoneczna. Z perspektywy transformacji energetycznej ich znaczenie w naszym kraju będzie systematycznie wzrastać.
– W Axpo nie myślimy o magazynach energii jako o autonomicznych projektach, lecz jako o elemencie szerszej strategii inwestycyjnej w ramach zdywersyfikowanego portfela. Takie podejście pozwala na optymalizację ryzyka – jeśli zmniejszy się spread cenowy, co może obniżyć rentowność baterii, jednocześnie wzrasta opłacalność projektów fotowoltaicznych względem ceny bazowej energii – tłumaczy Mateusz Marczewski.
Rosnące koszty bilansowania systemu
Dodatkowym czynnikiem wpływającym na atrakcyjność magazynów energii jest ich zdolność bilansowania popytu i podaży, a także zmiany, które zaszły w samym systemie bilansowania. Od momentu ich wprowadzenia Axpo odnotowało ponad dwukrotny wzrost kosztów bilansowania dla portfela generacji.
– Obserwowane wyższe koszty korelują z rosnącymi cenami za usługi systemowe, co wraz z innymi elementami tworzy coraz bardziej zdywersyfikowany portfel energetyczny. Ze względu na obecny poziom niezbilansowania generowanego w systemie istnieje możliwość wprowadzenia kolejnych zmian przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne – dodaje Antoni Mitraszewski.
Rozwój rynku wielkoskalowych magazynów energii w Polsce wpisuje się w ogólnoeuropejską tendencję zwiększania elastyczności systemów elektroenergetycznych. Nowoczesne modele finansowania, takie jak te oferowane przez Axpo, mogą przyczynić się do przyspieszenia inwestycji. Kluczowym elementem sukcesu projektów BESS jest wybór odpowiedniego partnera do optymalizacji racy magazynu. Wymaga to nie tylko solidnej bazy kapitałowej, ale także zaawansowanej wiedzy rynkowej, doświadczenia oraz złożonej infrastruktury technologicznej.
Źródło: Axpo Polska