Jak rozliczać się bez zakładania firmy? Czy działalność nierejestrowana to jedyna opcja?

Rozliczanie się bez zakładania działalności gospodarczej zyskuje na popularności, zwłaszcza wśród osób, które chcą dorobić do pensji, przetestować pomysł na biznes lub realizować pasje, unikając na początku skomplikowanych formalności i obowiązków podatkowych. Choć działalność nierejestrowana jest najczęściej rozważaną opcją, to nie jedyna możliwość, a w niektórych przypadkach jej alternatywy mogą być bardziej korzystne.

Działalność nierejestrowana to forma drobnej działalności zarobkowej, która nie wymaga rejestrowania firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Ten model działalności skierowany jest do osób, które nie prowadziły działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy, co oznacza, że nie miały zarejestrowanej firmy lub ich firma była zawieszona przez ten czas. Istnieje jednak kilka istotnych ograniczeń, o których warto pamiętać, w tym limity przychodów, które mogą wpłynąć na konieczność założenia działalności gospodarczej.

Limity przychodów w działalności nierejestrowanej

Jednym z kluczowych ograniczeń działalności nierejestrowanej jest limit przychodów, który wynosi 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od lipca 2024 roku ten limit wynosi 3225 zł miesięcznie. Przekroczenie tego progu skutkuje obowiązkiem zarejestrowania działalności gospodarczej w CEIDG w ciągu 7 dni od momentu przekroczenia limitu. W przeciwnym razie grożą konsekwencje prawne i finansowe, takie jak grzywny czy odsetki za zaległe składki.

Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną mają obowiązek prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży, która umożliwia kontrolowanie, czy limit przychodów nie został przekroczony. Ewidencja ta może być prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej, a jej celem jest dokładne śledzenie dziennej sprzedaży i sumowanie przychodów narastająco.

Jakie usługi można świadczyć w ramach działalności nierejestrowanej?

Działalność nierejestrowana jest doskonałym rozwiązaniem dla osób oferujących drobne usługi i produkty. Do popularnych kategorii zalicza się:

  • Rękodzieło – sprzedaż produktów takich jak biżuteria, świece, kosmetyki naturalne, wyroby z drewna czy szydełkowanie.
  • Korepetycje i szkolenia – pomoc w nauce, lekcje muzyki, zajęcia z języków obcych.
  • Usługi kosmetyczne – stylizacja paznokci, makijaż, fryzjerstwo (choć wymaga to kasy fiskalnej i zgłoszenia identyfikacyjnego NIP-7).
  • Fotografia – sesje zdjęciowe, portrety, fotografia produktowa.
  • Treningi personalne – prowadzenie treningów, przygotowywanie planów dietetycznych i treningowych.

Jednak nie każda działalność może być prowadzona w tym modelu. Wymagania prawne dotyczące koncesji, licencji i wpisu do rejestru działalności regulowanej wykluczają niektóre branże, takie jak sprzedaż alkoholu, prowadzenie usług detektywistycznych, pośrednictwo ubezpieczeniowe czy księgowość.

Działalność nierejestrowana to świetny sposób na rozpoczęcie działalności bez ryzyka i dużych nakładów finansowych, jednak ma swoje ograniczenia. Osoby, które szybko zbliżają się do limitu przychodów lub chcą współpracować z większymi firmami, mogą napotkać trudności. Przekroczenie limitu wiąże się z koniecznością zakładania działalności gospodarczej, co pociąga za sobą dodatkowe obowiązki i koszty, takie jak składki ZUS czy prowadzenie pełnej księgowości – wyjaśnia  Żaneta Siwik, Product Marketing Lead w Useme, platformie do rozliczeń podwykonawców.

Alternatywa dla działalności nierejestrowanej

Działalność nierejestrowana to popularna opcja dla osób, które chcą zarabiać na małą skalę, bez rejestracji firmy i związanych z tym formalności. Mimo wielu zalet, takich jak brak obowiązku opłacania składek ZUS czy uproszczona księgowość, ten model działalności ma swoje ograniczenia – przede wszystkim niski limit przychodów i brak możliwości wystawiania faktur VAT. Dla osób, które z różnych powodów nie mogą lub nie chcą zakładać działalności gospodarczej, istnieje alternatywa, która pozwala legalnie rozliczać się z klientami.

Alternatywą dla działalności nierejestrowanej są platformy rozliczeniowe, które umożliwiają osobom świadczącym drobne usługi wystawianie faktur VAT bez potrzeby zakładania firmy. Działanie takich platform jest w pełni legalne.Niezależny specjalista zamiast zakładać firmę, rozlicza się z platformą na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia, a platforma zajmuje się formalnościami, takimi jak odprowadzanie podatków. Na końcu odsprzedaje klientowi efekt pracy freelancera, finalizując transakcję fakturą VAT. Dzięki temu freelancer bez firmy może wystawiać faktury VAT klientowi, co otwiera mu możliwość współpracy z większymi firmami – komentuje Żaneta Siwik, Product Marketing Lead w Useme, platformie do rozliczeń podwykonawców.

Działalność nierejestrowana to prosty sposób na legalne zarabianie na małą skalę bez rejestrowania firmy, co może być idealnym rozwiązaniem dla początkujących przedsiębiorców. Brak formalności i obowiązków związanych z prowadzeniem firmy to duże ułatwienie, jednak limity przychodów i specyficzne branżowe wymogi prawne mogą ograniczać rozwój. Dla osób, które potrzebują większej elastyczności, dedykowane platformy mogą być dobrą alternatywą, umożliwiającą wystawianie faktur VAT bez konieczności zakładania działalności gospodarczej.

Useme to istniejąca od 2013 roku platforma dla freelancerów oraz zleceniodawców z siedzibą we Wrocławiu. W bazie Useme znajduje się prawie 100 000 freelancerów z takich dziedzin jak IT, grafika, copywriting, marketing, tłumaczenia i inne. Platforma zajmuje się wszystkimi kwestiami prawnymi i podatkowymi po stronie freelancera i zleceniodawcy, a także umożliwia rozliczanie podwykonawców zagranicznych. Obecnie Useme jest liderem rozliczeń pracy zdalnej w Polsce, Europie Centralnej i Wschodniej.