Efektywność energetyczna zagrożona przez brak specjalistów

Czy systemy HVAC mogą przewidywać i adaptować się do przyszłych warunków, takich jak pogoda, obłożenie budynku czy preferencje użytkowników? W dobie AI i uczenia maszynowego jest to możliwe. Wciąż jednak to człowiek stoi za odpowiednim wdrożeniem. Czy mamy do tego specjalistów?

O czym jest ten tekst:

  • Nieudane wdrożenia, jak w przypadku niewłaściwie dobranych pomp ciepła, wynikają głównie z niedostatecznej wiedzy technicznej i braku doświadczonych instalatorów
  • Brak wykwalifikowanych specjalistów stanowi kluczową barierę we wdrażaniu inteligentnych rozwiązań w systemach HVAC w nieruchomościach
  • Innowacje w systemach HVAC napędzające oszczędność energetyczną

– Dziś bez inżynierów, specjalistów MEP, którzy stale doskonalą swoje umiejętności, szczególnie w przypadku coraz to nowych rozwiązań cyfrowych czy AI nie możemy mówić o nowoczesnym i bezpiecznym projektowaniu innowacyjnych rozwiązań w nieruchomościach

– podkreśla Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

–Niby to wszystko wiemy, ale… najlepszy dowód to przykłady masowych wręcz skarg i nieudanych, źle zastosowanych i niedopasowanych do potrzeb pomp ciepła. Zgłasza się do nas mnóstwo podmiotów z pytaniami, czy zajmujemy się poprawianiem tego typu instalacji –dodaje.

Błędy –jak wskazuje Kosieniak – wynikają właśnie z braku wiedzy, na rynku brakuje specjalistów instalatorów, za mała jest świadomość, że nie zawsze i nie w każdym przypadku dany typ pompy ciepła na przykład ma zastosowanie w danej nieruchomości.

– A to tylko drobny jeden przykład. Przecież myśląc o rozwiązaniach innowacyjnych, które projektujemy na potrzeby naszych klientów, to inteligentne czujniki i systemy IoT (Internet of Things), które monitorują parametry powietrza w czasie rzeczywistym, optymalizując pracę urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Technologie cyfrowych bliźniaków (digital twins) pozwalają na symulację i optymalizację działania systemów HVAC jeszcze przed ich wdrożeniem, co minimalizuje ryzyko nieefektywnych inwestycji. To wszystko wymaga wiedzy i sprawdzonego doświadczenia –podkreśla Kosieniak.

Fot.: Materiały prasowe

Wyzwania i perspektywy dla branży HVAC

Dziś na rynku nieruchomości dominującym trendem jest oszczędność energetyczna, a niepewność związana z dostępnością taniej energii w przyszłości pozostaje istotnym wyzwaniem.

– Gdybym miał spojrzeć na całość naszej branży, to z pewnością HVAC stoi dziś przed kilkoma wyzwaniami, jak adaptacja do nowych czynników chłodniczych, integracja z sieciami energetycznymi czy właśnie brak specjalistów, potrzebujemy dobrej promocji kierunków na studiach i zachęt dla studentów, żeby chcieli właśnie te kierunki wybierać –wylicza Kosieniak.

  • Adaptacja do nowych czynników chłodniczych: – Wycofywanie czynników chłodniczych o wysokim potencjale tworzenia efektu cieplarnianego (GWP) wymusza transformację systemów klimatyzacji i chłodzenia – wskazuje Kosieniak. Przejście na naturalne czynniki chłodnicze (jak CO2, amoniak czy propan) lub nowe syntetyczne związki o niskim GWP wiąże się z koniecznością modernizacji infrastruktury i podnoszenia kwalifikacji personelu technicznego.
  • Integracja z sieciami energetycznymi: – Systemy HVAC ewoluują w kierunku aktywnych uczestników rynku energii, oferując usługi elastyczności dla sieci elektroenergetycznych poprzez mechanizmy DSR (Demand Side Response) – wyjaśnia ekspert. Zdolność do czasowego ograniczania lub zwiększania zużycia energii w odpowiedzi na sygnały z sieci staje się wartościowym atutem.
  • Jakość powietrza wewnętrznego: – Po doświadczeniach pandemii COVID-19, zwiększona świadomość znaczenia jakości powietrza w pomieszczeniach stawia przed systemami HVAC nowe wymagania dotyczące filtracji i wymiany powietrza. Wyzwaniem pozostaje równoważenie między efektywnością energetyczną a zapewnieniem optymalnych warunków zdrowotnych – zauważa Marcin Kosieniak.
  • Niedobór wykwalifikowanych specjalistów: – Ładnie to nazywając, możemy powiedzieć, że rosnące zaawansowanie technologiczne systemów HVAC pogłębia lukę kompetencyjną na rynku pracy. Kształcenie nowych kadr i podnoszenie kwalifikacji obecnych pracowników to jedno z kluczowych wyzwań branży, także dlatego że wymaga nakładów czasu i pieniędzy – podkreśla Kosieniak.

Innowacje w systemach HVAC napędzające oszczędności energetyczne

  • Decentralizacja systemów: Odejście od dużych, centralnych instalacji na rzecz mniejszych, autonomicznych jednostek z własnym sterowaniem, które można dostosować do specyficznych wymagań różnych stref budynku.
  • Radiacyjne systemy grzewczo-chłodzące: Technologie wykorzystujące promieniowanie zamiast konwekcji do ogrzewania i chłodzenia przestrzeni zyskują na popularności ze względu na wyższy komfort użytkowników i niższe zużycie energii.
  • Wykorzystanie ciepła odpadowego: Zaawansowane systemy odzysku ciepła z procesów przemysłowych, ścieków czy centrów danych stanowią coraz ważniejsze źródło energii dla systemów HVAC.
  • Magazynowanie energii termicznej: Technologie magazynowania ciepła i chłodu (PCM – Phase Change Materials, magazyny ciepła i chłodu w gruncie) umożliwiają lepsze zbilansowanie popytu i podaży energii w systemach HVAC.

– Nie ma wątpliwości, że rosnące wymagania regulacyjne oraz dynamiczny rozwój technologii wspierają transformację branży HVAC w kierunku rozwiązań inteligentnych, zintegrowanych i niskoemisyjnych. Sukces tej transformacji będzie zależeć od zdolności branży do pokonania wyzwań technologicznych, kadrowych i finansowych, a także od tempa rozwoju infrastruktury energetycznej wspierającej funkcjonowanie nowoczesnych systemów HVAC

– podsumowuje Marcin Kosieniak, specjalista MEP, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Marcin Kosieniak – projektant instalacji sanitarnych, biegły sądowy, ekspert specjalizujący się w prowadzeniu projektów w Polsce i za granicą, w tym wykorzystaniu innowacyjnych rozwiązań projektowych. Współwłaściciel biura projektowego PM Projekt, ekspert zrzeszony w RRJ Group. Jako biegły sądowy wydaje opinie w zakresie instalacji sanitarnych.