Ludzkie ciało, a szczególnie nasz mózg, to wyjątkowe laboratorium, w którym dzieją się rzeczy niezwykłe. Jego funkcjonowanie skrywa wciąż wiele tajemnic. Jak zatem pobudzić pracę mózgu i wspierać swoją kreatywność? Pomoże w tym odpowiednia dieta, bogata w zdrowe tłuszcze i „dobre” bakterie. Prezentujemy też związane z tym tematem ciekawe eksperymenty, które można wykonać razem z dziećmi w domu.
W zdrowym ciele zdrowy duch! Regularny wysiłek fizyczny, dobry sen, rozwijanie różnorodnych hobby i pasji – to skuteczne sposoby na utrzymanie sprawności intelektualnej oraz efektywny trening „szarych komórek”. Wiele zależy również od tego, jak się odżywiamy, dostarczając w ten sposób mózgowi zasobów cennej energii. Jest on przecież centrum dowodzenia całego organizmu. Nasze codzienne wybory żywieniowe mają więc niebagatelne znaczenie dla zdrowia. Jakie składniki warto uwzględnić w diecie?
Dobre tłuszcze dla dobrej pracy mózgu
W przypadku mózgu niemal 60% jego suchej masy stanowi tłuszcz. Tłuszcze nasycone, jednonasycone i wielonasycone oraz cholesterol są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Ważna jest tu jednak nie tylko ilość, lecz także jakość. Na pytanie: jeść tłuszcz czy nie jeść, odpowiedź jest zatem następująca – jeść, ale we właściwych proporcjach.
Dieta z nadmierną ilością nasyconych kwasów tłuszczowych może prowadzić do stanów zapalnych tkanki mózgowej. Rekomenduje się z kolei spożywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych (szczególnie z grupy omega-3 i omega-6). Niektóre z nich nie są syntetyzowane w ludzkim organizmie i powinny być przyswajane z jedzenia. Pożądana proporcja kwasów omega-6 do kwasów omega-3 wynosi przy tym 4:1. Po jakie produkty warto więc sięgać, aby wzbogacić dietę w nienasycone kwasy tłuszczowe? Wybierajmy ryby (najlepiej te tłuste: śledzie, makrele czy też sardynki), orzechy, owoce i zielone jarzyny, nasiona roślin strączkowych oraz oleje: lniany i rzepakowy. Unikajmy za to tłuszczów trans, które występują, np. w gotowych wyrobach cukierniczych, zupach i sosach w proszku czy daniach typu fast-food.
O tym, że w nasionach różnych roślin oleistych zawartość tłuszczu jest różna, możemy przekonać się, wykonując w domu razem z dziećmi prosty eksperyment. Jego konspekt znajdziemy na stronie programu społecznego „Koloratorium”. Wystarczy przygotować ziarna takich roślin jak słonecznik, len czy kawa, ręcznik papierowy, wałek kuchenny oraz kartkę do zapisania wyników. Dobra zabawa i porcja wiedzy z korzyścią dla rozwoju mózgu gwarantowane!
Czy w jelitach mamy drugi mózg?
Jelita często nazywa się drugim mózgiem. Dlaczego? Podobnie, jak układ nerwowy, układ pokarmowy to skomplikowany „mechanizm”, w którym zachodzą różnorodne procesy. Jest on wyposażony w bardzo dużą liczbę neuronów i komórek, tworzących bogatą sieć połączeń. Za ich pośrednictwem przekazuje do mózgu wiele informacji. W ten sposób np. odczuwamy zadowolenie, gdy zjemy coś smacznego. Niewłaściwa dieta i nadmierny stres negatywnie oddziałują na znajdującą się w jelitach barierę ochronną. To z kolei powoduje stany zapalne, a niepokojące dane na ten temat docierają do układu nerwowego i wywołują obniżenie nastroju.
Korzystna mikroflora jelitowa może natomiast oddziaływać pozytywnie. „Dobre” bakterie, jak Lactobacillus i Bifidobacterium zwiększają aktywność neuroprzekaźnika GABA. Jak pokazują badania, jego niedobór powoduje pogorszenie samopoczucia, a nawet depresję. Lactobacillus to bakterie fermentacji mlekowej, które znajdziemy w jogurtach, maślance, kefirach, kiszonych ogórkach i kapuście.
O tym, jak działają „dobre” bakterie priobiotyczne przekonamy się, wykonując razem z najmłodszymi domownikami kolejny eksperyment z „Koloratorium”. Pokaże on, że obecne w fermentowanych napojach mlecznych bakterie mają zdolność do produkcji jogurtu. Informacje o tym, jak przeprowadzić doświadczenie i co przygotować znajdziemy na stronie: https://koloratorium.pl/edukacja/ Zatem do dzieła!
Mózg jest centrum dowodzenia całego naszego organizmu. Odpowiada m.in. za pracę narządów, kontroluje i koordynuje większość ruchów, odpowiada za zmysły oraz pamięć. Warto więc o niego dbać –nie tylko „od święta”, lecz także na co dzień, korzystając z dobrej diety i wykonując umysłowy trening, na przykład w postaci prostych domowych eksperymentów.
***
„Koloratorium” to organizowany przez Śnieżka Group program społeczny skierowany do publicznych i niepublicznych szkół podstawowych z całej Polski. Akcja pozwala wprowadzić szkolne lekcje chemii i biologii na jeszcze wyższy poziom, daje uczniom możliwość odkrywania i rozwijania pasji do nauki, a nauczycielom dostarcza ciekawych konspektów edukacyjnych. Przed nami wielki finał najnowszej edycji „Koloratorium”, do którego przeszło 30 szkół. Ich zadaniem jest teraz przygotowanie krótkiego filmu nawiązującego do tematyki programu. Rozstrzygnięcie „Koloratorium” nastąpi 1 czerwca br., w Dzień Dziecka, kiedy to poznamy zwycięskie szkoły, w których powstanie 10 w pełni wyposażonych, nowoczesnych laboratoriów biologiczno-chemicznych.
Zapraszamy do wykonywania ciekawych eksperymentów razem z „Koloratorium” i śledzenia programu na Facebooku:
https://www.facebook.com/KoloratoriumSniezki/