Od 1 lutego 2026 roku w Polsce wejdzie w życie obowiązek wystawiania e-faktur w rozliczeniach B2B. Będzie on realizowany poprzez Krajowy System e-Faktur (KSeF). Zmiana ta jest częścią unijnych działań mających na celu pełną cyfryzację księgowości i zwiększenie transparentności rynku, takich jak dyrektywa o pracy platformowej oraz plan ViDA (VAT in the Digital Age). Dla freelancerów oznacza to konieczność przygotowania się do nowego sposobu fakturowania, ale także szansę na sprawniejsze i bezpieczniejsze rozliczenia.
Z danych Komisji Europejskiej wynika, że w 2025 roku aż 43 miliony osób w UE będzie pracować dla cyfrowych platform pracy. Większość z nich – 26,3 miliona, czyli około 61% – jest formalnie samozatrudniona, choć szacuje się, że około 5 milionów osób może być błędnie zaklasyfikowanych. Nowe regulacje mają zapewnić tym pracownikom minimalną ochronę oraz poprawić przejrzystość zatrudnienia i wynagrodzeń.
Dyrektywa platformowa – większa ochrona freelancerów
W kwietniu 2024 roku Parlament Europejski przyjął dyrektywę o pracy platformowej. Celem przepisów jest weryfikacja statusu zatrudnienia osób pracujących dla platform cyfrowych, wprowadzenie większej transparentności oraz regulacja wykorzystania algorytmów i danych przy decyzjach o warunkach pracy i wynagrodzeniu. Zgodnie z dyrektywą:
- Pracownik platformy nie może zostać zwolniony na podstawie decyzji podjętej przez algorytm – wymagana jest kontrola człowieka.
- Platformy nie mogą przetwarzać pewnych danych osobowych pracowników, np. prywatnych rozmów czy przekonań.
- W przypadku wskazań, że platforma faktycznie kieruje pracą osoby samozatrudnionej, uznaje się, że zachodzi stosunek pracy, chyba że platforma udowodni inaczej.
E-faktura jako narzędzie zgodne z unijnymi standardami
Wprowadzenie obowiązkowych e‑faktur ułatwi kontrolę rozliczeń, zmniejszy szarą strefę i uprości prowadzenie księgowości zarówno dla przedsiębiorców, jak i freelancerów. Platformy takie jak Freelancehunt oferują usługę „Faktura bez firmy”, która pozwala zgodnie z unijnymi standardami generować e-faktury także tym freelancerom, którzy nie prowadzą pełnej działalności gospodarczej. To realne ułatwienie, które obniża bariery wejścia na rynek i zwiększa bezpieczeństwo współpracy z klientami, nawet jeśli freelancer nie prowadzi pełnej działalności gospodarczej.
Praktyczne porady dla freelancerów
Freelancerzy powinni już teraz przygotować się do przejścia na e‑faktury, aby uniknąć kar i problemów z rozliczeniami:
- Sprawdź dostępne narzędzia do wystawiania e‑faktur np. zintegrowane z systemem księgowym.
- Osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, mogą wystawiać faktury w ramach usług „Faktura bez firmy”. Rozwiązanie to spełnia wymagania prawa unijnego i umożliwia elektroniczne dokumentowanie transakcji.
- Zadbaj o archiwizację dokumentów w formie elektronicznej zgodnie z wymogami podatkowymi.
- Monitoruj zmiany legislacyjne w UE i w Polsce, aby w razie potrzeby dostosować procesy rozliczeniowe.
„Polska wdraża e‑fakturowanie w modelu KSeF, spójne z kierunkiem ViDA w całej UE. Dla freelancerów oznacza to, że faktura przestaje być załącznikiem do maila, a staje się zdarzeniem w państwowym rejestrze – z numerem KSeF i śladem audytowym. To podnosi wiarygodność najmniejszych wykonawców. Nasze badanie z marca 2025 r. pokazało jednak niski poziom świadomości rozwiązań do fakturowania przez platformy”, mówi Oleg Topchiy, założyciel Freelancehunt.
„Polskie MŚP bardzo szybko przechodzą na zautomatyzowane obiegi dokumentów. To wymusza profesjonalizację po stronie wykonawców – od identyfikacji projektu, przez rozliczenie, po archiwum. Usugi takie jak „Faktura bez firmy” przyspieszają tę zmianę: standaryzują umowy, ułatwiają weryfikację stron i wystawienie e‑faktur także wtedy, gdy wykonawca nie prowadzi działalności gospodarczej. Efekt to większa skala współpracy i mniejsze ryzyko dla obu stron”, dodaje Valentyn Ziuzin, prezes zarządu Freelancehunt.
Co wiedzą freelancerzy i przedsiębiorcy o fakturach VAT?
Badanie Freelancehunt z marca 2025 roku pokazuje, że wiedza na temat uprawnień do wystawiania faktur VAT wciąż jest nierównomierna. Aż 96% przedsiębiorców wskazało, że jednoosobowa działalność gospodarcza może wystawiać faktury VAT, natomiast 83% zdawało sobie sprawę, że mogą to robić także spółki z o.o., a 77% – spółki jawne. Zaskakująco niska świadomość dotyczyła platform freelancerskich – jedynie 31% ankietowanych wiedziało, że mogą one wystawiać faktury VAT. Co ciekawe, 28% uważało, że prawnicy mają taką możliwość, a 21% sądziło, że faktury VAT mogą wystawiać osoby fizyczne bez działalności gospodarczej. Wyniki te pokazują, że freelancerzy wciąż potrzebują edukacji w zakresie prawidłowego fakturowania – szczególnie w kontekście nadchodzącej cyfryzacji i obowiązkowego KSeF.
O Freelancehunt
Freelancehunt to platforma dla freelancerów działająca od 2005 roku na terenie Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce. Obecnie obsługuje 230 tysięcy aktywnych freelancerów oraz 60 tysięcy zleceniodawców. W ciągu niemal 20 lat działania platforma obsłużyła zlecenia ponad 1 miliona unikalnych użytkowników.